Günümüz dünyasında soru birinin sizi hacklemeye çalışıp çalışmayacağı değil, bunu ne vakit yapmaya çalışacağı. Siber hatalıların tekniklerinin daha sofistike hale gelmesiyle, rastgele bir anda bir dolandırıcıyla etkileşime geçmeniz yahut bir kimlik avı temasına tıklamanız son derece muhtemel. Bu üzere durumlarda evvelce tedbir almak ziyanı gidermeye çalışmaya kıyasla daha tesirli olduğundan, Kaspersky uzmanları kuşkulu bir aktiflik fark ettiğinizde taarruza uğramamak için atmanız gereken adımlar hakkında kimi ipuçlarını paylaştı.
1. Daha fazla bilgi paylaşmayı çabucak durdurun
Bu hack teşebbüsleriyle çabanın en kıymetli kuraldır. Bir temasa tıkladıktan sonra yönlendirildiğiniz web sitesinde isminizi, e-postanızı, telefon numaranızı yahut banka kartı bilgilerinizi isteyen formlar ‘garip’ geliyorsa, sayfayı çabucak kapatın. Telefonda biriyle konuşuyorsanız ve konuşma size biraz tuhaf geliyorsa, çabucak telefonu kapatın ve geri aramalarına karşılık vermeyin. Görüntü konferans araçları üzerinden irtibat kuruyorsanız, toplantıyı sonlandırın ve uygulamayı kapatın.
2. Aygıtınızın internet temasını kesin
Birinin isteği üzerine rastgele bir uygulama yüklediyseniz yahut birisi uzaktan denetim araçlarını kullanarak bilgisayarınızda bir şeyler yaptıysa bu adım çok değerlidir. Şayet bu türlü bir durumla karşı karşıya kaldıysanız, bilgisayarınıza yahut akıllı telefonunuza makus gayeli yazılım yüklenmiş olma ihtimali yüksektir. Siber hatalıların aygıtınızı uzaktan denetim etmesini önlemek için, Wi-Fi ve taşınabilir datalarınızı kapatarak aygıtın internet temasını kesin yahut bilgisayarınızın ethernet kablosunu çıkarın. Öteki yapmanız gereken süreçler için altıncı adıma bakın.
3. Kendinizi bilgisayar korsanlarının yerine koyun
Şüpheli bir web sitesini ziyaret ettiyseniz yahut telefonda kuşkulu bir görüşme yaptıysanız, siteye girdiğiniz yahut sizi arayan şahısla paylaştığınız bilgileri hatırlamaya çalışın. İsim? Adres? Telefon numarası? Banka kartı numarası? SMS ile alınan şifreler yahut güvenlik kodları? Sırf isminizi, adresinizi ve telefon numaranızı paylaştıysanız, çoklukla diğer bir süreç yapmanız gerekmez. Fakat olur da şifreler, ferdî dokümanların fotoğrafları yahut banka bilgileri üzere daha hassas bilgiler paylaştıysanız durum berbata gidebilir. Bu türlü bir durumda aşağıda belirtilen dördüncü ve beşinci adımları izleyin.
4. Şifrelerinizi değiştirin
Tüm hesaplarınızın şifrelerini nizamlı olarak değiştirin. Lakin olur da bir bilgisayar korsanıyla etkileşime geçerseniz, kelam konusu hizmete süratli bir biçimde giriş yaparak şifrenizi çabucak değiştirmeniz hayati değer taşır. Aygıtınızın internet temasını kestiyseniz, virüs bulaşma ihtimali olan aygıt yerine öteki bir aygıt kullanın. Öbür bir aygıtınız yoksa arkadaşlarınızdan yahut iş arkadaşlarınızdan yardım istemekten çekinmeyin. Rastgele bir hizmete erişirken, e-postalardaki ilişkilere tıklamak yerine site adresini manuel olarak girin yahut tarayıcınızın yer imleri aracılığıyla açın.
5. Bankanızla yahut hizmet sağlayıcınızla irtibata geçin
Banka kartı numaralarını yahut başka finansal bilgileri bilgisayar korsanlarıyla paylaştıysanız, derhal bankayla bağlantıya geçin. Kartları çoklukla özel bir yardım sınırının yanı sıra bir taşınabilir uygulama ve web sitesindeki şahsî hesabınız aracılığıyla bloke edebilirsiniz. Banka hesap bilgileri üzere öteki data cinsleri için alınacak hami tedbirler konusunda bankanın yahut çevrimiçi hizmetin uzmanlarına danışın.
6. Aygıtınızı denetim edin
Yukarıdaki tavsiyelerimize uyduysanız ve aygıtınızın (bilgisayar yahut akıllı telefon) mümkün bir enfeksiyon nedeniyle İnternet kontağını kestiyseniz, ağa yine bağlanmadan evvel aygıtınızda berbat maksatlı yazılım yahut potansiyel olarak inançlı olmayan yazılım olup olmadığını güzelce denetim edin. Kaspersky Premium gibi kapsamlı bir muhafaza sistemi aygıtınızda yüklüyse, muhafaza veritabanlarının yakın vakitte güncellendiğinden ve tüm muhafaza ve tarama teknolojilerinin etkinleştirildiğinden emin olun. Akabinde sırf berbat gayeli yazılımları değil, uzaktan kumanda araçları üzere potansiyel olarak tehlikeli yazılımları da tespit edebilen ayarları uygulayarak mümkün olan en derin taramayı çalıştırın.
Cihazınızda müdafaa yoksa yahut müdafaa veritabanları aktüel değilse, üreticinin resmi web sitesinden müdafaa tahlili indirmek için öbür bir aygıt kullanın. Daha sonra heyetim belgelerini bir USB flash şoför yahut SD kart kullanarak aktarabilirsiniz.
7. Rastgele bir kuşkulu faaliyet olup olmadığını denetim edin
Yukarıdaki tüm adımları uyguladıktan sonra, bilgisayar korsanlarının potansiyel olarak ele geçirilmiş hesaplarla ziyanlı bir şey yapmadığından emin olun. Çalışan bilgiler çevrimiçi mağaza bilgileriniz yahut banka hesaplarınızsa, son satın alımlarınızı denetim edin. Yapmadığınız rastgele bir satın alma süreci görürseniz, çevrimiçi mağaza yahut bankanızla irtibata geçerek bunları iptal etmeye çalışın.
Sosyal ağlarda son gönderilerinizi, yeni arkadaşları, fotoğraf albümü içeriğinizi denetim edin. İletileşme uygulamalarında, hesabınızdan uydurma ileti gönderilmediğinden emin olmak için son sohbetlerinizi denetim gözden geçirin.
Bu ipuçlarının ötesinde, aşağıda evvelce alabileceğiniz birkaç tedbir daha yer alıyor:
- Akıllı telefonunuzu olası hırsızlık yahut kayıplara karşı koruyun.
- Her hesap için eşsiz parolalar ve iki faktörlü kimlik doğrulama kullanın. Yerleşik kimlik doğrulayıcıya sahip bir parola yöneticisi, yeni eşsiz parolalar oluşturmanıza ve hem parolaları hem de kimlik doğrulama belirteçlerini saklamanıza yardımcı olacaktır.
- Tüm bilgisayarlarınıza ve akıllı telefonlarınıza kapsamlı bir güvenlik çözümü kurun. Bu, birçok kimlik avı ve dolandırıcılık teşebbüsünün yanı sıra bilgisayarınıza yetkisiz erişimi ve bilgisayarınızın ele geçirilmesini önleyecek, virüsleri ve makus hedefli yazılımları etkisiz hale getirecek ve bilgisayarınıza esasen bulaşmışsa onaracaktır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
