İstanbul Atlas Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Psikoloji Bölümü’nden Dr. Öğretim Üyesi Suna Ömerbaşoğlu, ruhsal dayanak almanın kimi vakit zayıflık, yetersizlik ya da başarısızlık olarak değerlendirilebildiğini, ruhsal sıhhat okur yazarlığının artmasıyla bir arada bu önyargıların azaldığını söyledi.
İstanbul Atlas Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Psikoloji Bölümü’nden Dr. Öğretim Üyesi Suna Ömerbaşoğlu, 10 Mayıs Psikologlar Günü münasebetiyle yaptığı açıklamada ruh sıhhatinin korunmasında psikologların rolüne ait değerlendirmede bulundu.
Psikologlar, baş etme hünerlerini geliştirmeye yardımcı olurlar
Psikologların ruh sıhhati hizmeti sunan en kıymetli meslek kümelerinden biri olduğunu belirten Dr. Öğretim Üyesi Suna Ömerbaşoğlu, “Psikologlar, bireylerin baş etmekte zorlandığı hayat olaylarında ya da mana arayışlarında süreçlerine eşlik eden profesyonellerdir. Bireylerin baş etme hünerlerini geliştirmeleri ve kendi mana dünyalarını inşa etmelerini kolaylaştırmak için yargısız ve destekleyici bir tavırla psikoterapi süreçlerini yürütürler. Bu süreçte birey ismine karar vermeyen ya da bireyin kararlarına müdahale etmeyen psikologların temel gayesi bireyin, terapiye yahut terapiste bağımlı olmadan, karşılaştığı problemlerin cinsinden bağımsız olarak olay ya da durumlar karşısında daha güçlü ve bağımsız hissedebilmesi ve daha tahlil odaklı olabilmesidir” diye konuştu.
Psikoterapi süreci herkes için farklılık gösterir
Psikoterapi sürecinin herkes için farklı ve kendine mahsus olduğunu kaydeden Dr. Öğretim Üyesi Suna Ömerbaşoğlu, bu sürecin bir seyahate benzediğini belirterek şunları söyledi: “Bu süreci şu metaforla açıklamak daha da somutlaşmasına yardımcı olacaktır. Psikoterapi sürecini iki kent ortasında yapılacak bir seyahat olarak ele aldığımızda, seyahat yapılan aracın sürücü koltuğunda danışan (psikoterapiye müracaat yapan birey), kopilot koltuğunda ise psikolog (terapist) oturmaktadır. Her ne kadar iki kent ortasındaki ara kilometre olarak bilinse de her seyahatte varılmak istenen kente ulaşma mühleti birçok faktöre bağlı olarak nasıl değişiyorsa her bir danışanın terapi müddeti de kendine hastır.
Terapist danışan yerine kararlar almaz
Terapist yol boyunca var olan dinlenme tesislerine, akaryakıt istasyonlarına, yolların özelliklerine ya da alternatif yollara hâkim olmakla birlikte danışanın bu hususlarla ilgili seçimlerine müdahale etmez, onun yerine kararlar almaz. Danışanın bu hususlarla ilgili yaptığı seçimler ve karar alma süreçlerini müşahedeler. Bu süreçler birlikte sorgulanarak kişinin kendi zihinsel süreçlerine dair farkındalığının artırılması ve fonksiyonel formda yine yapılandırılması hedeflenir. Bu sayede kişinin karar alma ve sorun çözme kapasitesi süreç içinde artar.”
Etiketlenme tasası oluşabiliyor
Psikolojik dayanak almanın kimi vakit kimileri tarafından zayıflık, yetersizlik ya da başarısızlık olarak değerlendirilebildiğini kaydeden Dr. Öğretim Üyesi Suna Ömerbaşoğlu, “Günümüzde giderek değişmekle birlikte birden fazla kişi için ruhsal dayanak aldığını söylemek utanç kaynağı olabilmektedir. Bireyler, ‘deli’ damgası yemekten eskisi kadar kaygılanmasa da ruhsal dayanak almayı zayıflık, yetersizlik ya da başarısızlık olarak nitelendirebilmektedir” dedi.
Ruhsal sıhhat okur müellifliği arttıkça bakış açısı değişiyor
Ruhsal sıhhat okur yazarlığının artmasıyla birlikte şahısların yalnızca doktor yönlendirmesi olmadan da psikoloğa başvurabildiğini söz eden Dr. Öğretim Üyesi Suna Ömerbaşoğlu, “Psikolojik takviye alma kelam konusu olduğunda toplumumuzda hakikat bilinen yanlışlardan bir tanesi de yalnızca depresyon, dert bozukluğu üzere klinik bir durum kelam konusu olduğunda ve doktor yönlendirirse psikoloğa gidilmesi gerektiği istikametindeki inanıştır. Bir doktor tarafından gerekli görülmesi, bireylerin müracaat yapmalarını çoklukla hızlandırmakla birlikte ruhsal sıhhat okur yazarlığının yavaş yavaş da olsa giderek yükselmesiyle şahıslar artık tabip yönlendirmesi olmadan da bu çeşit müracaatlar için uzman arayışına girebilmektedir” diye konuştu.
İki haftadan uzun süren şikayetlerde psikoloğa başvurulmalı
Ruh sıhhati ile ilgili şikayetlerin iki haftadan uzun sürmesi halinde uzman bir psikoloğa başvurulması gerektiğini söyleyen Dr. Öğretim Üyesi Suna Ömerbaşoğlu, “Depresyon, travma sonrası gerilim bozukluğu, tasa bozuklukları üzere klinik tabloların yanı sıra bu tabloları düşündürecek uyku sıkıntıları, iştahta dikkat çeken bir artış ya da azalma ve buna bağlı olarak kiloda artış ya da azalma, bunalmışlık hali, her şeyin yük gelmesi, kişinin hiçbir şey yapmak istememesi, keyif alamama, sık sık ağlamaklı hissetme, huzursuzluk ve her an berbat bir şey oluverecekmiş üzere hissetme üzere durumlar ruhsal dayanak için en sık müracaat sebepleri ortasında yer almaktadır. Vakit zaman şahısların bu türlü hissetmesi olağan olmakla birlikte bu durumların iki haftadan uzun sürmesi ve kişinin günlük hayat kalitesini düşürmesi kelam konusu olduğunda alanında uzman bir psikoloğa başvurulmalıdır” tavsiyesinde bulundu.
Kronik hastalıkların tedavi süreçlerinde dayanak önemli
Psikolojik takviyenin kronik ağrılar, kanser ve ömür uzunluğu devam eden kronik hastalıkların yönetilmesi sürecinde kıymetli bir yeri olduğunu belirten Dr. Öğretim Üyesi Suna Ömerbaşoğlu, “Daha az bilinen bir durum olmakla birlikte migren, fibromiyalji ve miyofasial ağrı sendromları üzere kronik ağrı sorunları, kanser, kronik böbrek yetmezliği, yüksek tansiyon üzere kronik hastalık yaşayan bireylerin hastalığa ahenk süreçlerinin sağlıklı idaresinde ruhsal dayanak değerli bir yer tutmaktadır. Zira bu hastalıkların nedenleri ortasında ruhsal zorlanmalar olabildiği üzere tedavi sürecine ahenk sağlanmasında ve kişinin fonksiyonelliğinin yükseltilmesinde de ruhsal takviye kıymetli rol oynar” dedi.
Günlük ömürde karşılaşılan meselelerle başa çıkmak için dayanak alınabilir
İletişim sıkıntıları ve cinsel meseleler başta olmak üzere ilişkisel problemler yaşayanların da ruhsal dayanak alabileceğini belirten Dr. Öğretim Üyesi Suna Ömerbaşoğlu, “İş gerilimini yönetememe üzere durumların yanı sıra günlük hayatın akışı içinde rastgele bir bahiste belirsizlik yaşayan, karar almakta zorlanan, gerilimini fonksiyonel formda yönetemeyen herkes ruhsal dayanak almak için başvurabilir. Tüm bunların yanı sıra faal rastgele bir sorun tanımlamasa da hayat kalitesini yükseltmek, kendi iç dünyasını daha yakından tanıyarak kendi manalarını inşa etmek isteyen herkes psikoloğa başvurabilir” diye konuştu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
